cz\u0142owieka<\/a> od narodzin przez ca\u0142e \u017cycie. W r\u00f3\u017cnych fazach \u017cycia uczestniczymy w r\u00f3\u017cnych grupach przez te ma\u0142e, nieformalne i formalne oraz du\u017ce najcz\u0119\u015bciej formalne.<\/p>\n\n\n\nNasze \u017cycie rozpoczyna si\u0119 w rodzinie i jest to oczywi\u015bcie najwa\u017cniejsza grupa dla naszego rozwoju. Potem nale\u017cymy do grupy przedszkolnej, nast\u0119pnie jeste\u015bmy uczniami w kilku szko\u0142ach. W szko\u0142ach mo\u017cemy uczestniczy\u0107 w dodatkowych grupach np. k\u00f3\u0142kach zainteresowa\u0144, dru\u017cynie harcerskiej. Mo\u017cemy r\u00f3wnie\u017c by\u0107 cz\u0142onkami r\u00f3\u017cnych grup r\u00f3wie\u015bniczych. Ka\u017cda z tych grup dostarcza nam nowej wiedzy o \u017cyciu i nowych do\u015bwiadcze\u0144, co przyczynia si\u0119 do naszego og\u00f3lnego rozwoju spo\u0142ecznego. Potem wchodzimy w \u017cycie zawodowe, kole\u017canki i koledzy w pracy to r\u00f3wnie\u017c grupa. W pracy te\u017c mo\u017cemy dodatkowo by\u0107 cz\u0142onkiem jakiej\u015b dodatkowej grupy np. klubu czytelnik\u00f3w, stowarzyszenia biznesowego.<\/p>\n\n\n\n
Przyja\u017a\u0144 daje m\u0142odemu cz\u0142owiekowi poczucie przynale\u017cno\u015bci do grupy, a to pozwala zdystansowa\u0107 si\u0119 wobec rodzic\u00f3w, ich warto\u015bci i postaw. A poniewa\u017c najistotniejszym celem rozwojowym osoby w wieku dorastania jest odseparowanie si\u0119 od rodzic\u00f3w, by zacz\u0105\u0107 budowa\u0107 konieczn\u0105 do samodzielnego \u017cycia autonomi\u0119, to silne relacje z r\u00f3wie\u015bnikami s\u0105 mu niezb\u0119dne. To co wa\u017cne dla nastolatka, cz\u0119sto stoi w sprzeczno\u015bci z tym, co ceni\u0105 jego rodzice i rodzina, za to grupa r\u00f3wie\u015bnicza mo\u017ce zapewni\u0107 emocjonalne wsparcie. Dzi\u0119ki temu nastolatek nie zostaje sam ze swoimi problemami. Co wi\u0119cej, czuje si\u0119 wspierany, zaoopiekowany i popierany w podejmowanych decyzjach.<\/p>\n\n\n\n
Dlatego te\u017c dla nastolatka to, \u017ce sympatia czy najbli\u017cszy kolega nie odpisuje, to jak dla doros\u0142ego utrata pracy lub inna pora\u017cka. Bo w my\u015bleniu nastolatka r\u00f3wie\u015bnik lepiej pojmie si\u0142\u0119 tych emocji ni\u017c relacji, a zrozumienie jest wa\u017cniejsze ni\u017c dobra rada, ni\u017c pomoc rodzica, bo daje poczucie identyfikacji. Brak przyja\u017ani dla nastolatka to, co\u015b wi\u0119cej ni\u017c samotno\u015b\u0107.<\/p>\n\n\n\n
DORASTANIE I PSYCHOLOGIA<\/strong><\/p>\n\n\n\nProces dorastania jest niezwykle skomplikowany i obejmuje wiele dziedzin. Poza dojrzewaniem fizjologicznym, bardzo wa\u017cne jest dorastanie spo\u0142eczne, polegaj\u0105ce na rozwoju \u015bwiadomo\u015bci spo\u0142ecznej \u2013 kszta\u0142towaniu si\u0119 ocen, przekona\u0144 i postaw moralnych oraz nastawie\u0144 spo\u0142ecznych, ponadto na przygotowaniu si\u0119 do okre\u015blonej roli spo\u0142ecznej i podejmowaniu coraz to bardziej odpowiedzialnych zada\u0144 spo\u0142ecznych. Zwraca si\u0119 te\u017c uwag\u0119 na dorastanie w sensie rozwoju umys\u0142owego \u2013 przej\u015bcie z etapu my\u015blenia konkretnego na etap my\u015blenia abstrakcyjnego, co prowadzi do zdolno\u015bci rozwi\u0105zywania problem\u00f3w, rozumienia zwi\u0105zk\u00f3w mi\u0119dzy zjawiskami, lepszej orientacji w otaczaj\u0105cej rzeczywisto\u015bci.<\/p>\n\n\n\n
Ju\u017c przedstawiciele psychologii tradycyjnej charakteryzowali wiek dojrzewania jako \u201eokres burzy i naporu\u201d. Wsp\u00f3\u0142cze\u015bni psychologowie r\u00f3wnie\u017c przyjmuj\u0105 wzmo\u017con\u0105 emocjonalno\u015b\u0107 jako w\u0142a\u015bciwo\u015b\u0107 adolescencji. Szybki rozw\u00f3j fizyczny, dojrzewanie p\u0142ciowe, przyswojenie wielu wiadomo\u015bci i umiej\u0119tno\u015bci \u2013 wszystko to powoduje olbrzymie zmiany w \u015bwiadomo\u015bci dorastaj\u0105cych. Nastolatkom wydaje si\u0119, \u017ce nie s\u0105 ju\u017c dzie\u0107mi, podczas gdy otoczenie traktuje ich cz\u0119sto jeszcze w ten spos\u00f3b. Pragn\u0105 oni, by doro\u015bli uznali ich dojrza\u0142o\u015b\u0107, ich prawa do samodzielno\u015bci w s\u0105dach i dzia\u0142aniu. Jak pisze T. Rostowska \u201eokres dorastania, szczeg\u00f3lnie mi\u0119dzy 14 a 18 rokiem \u017cycia, z uwagi na dynamik\u0119 i specyfik\u0119 zmian rozwojowych (\u2026) nale\u017cy zaliczy\u0107 do najbardziej konfliktowych etap\u00f3w w \u017cyciu cz\u0142owieka\u201d.<\/p>\n\n\n\n
RODZICU, OTW\u00d3RZ OCZY….<\/strong><\/p>\n\n\n\nRodzicom cz\u0119sto trudno pogodzi\u0107 si\u0119 z tym, \u017ce ich dziecko bardziej liczy si\u0119 z opini\u0105 r\u00f3wie\u015bnik\u00f3w, ni\u017c z ich zdaniem, czy zasadami. Rodzice nastolatka najcz\u0119\u015bciej widz\u0105 wy\u0142\u0105cznie cechy buntu, to, \u017ce dziecko ju\u017c ich we wszystkim nie s\u0142ucha, bywa opryskliwe, ma w\u0142asne zdanie. Dlatego tak istotne jest aby rodzice u\u015bwiadomili sobie i zaakceptowali, \u017ce takie zachowania s\u0105 wpisane w etap rozwoju nastoletniego. Ich dziecko przygotowuje si\u0119 do samodzielnego \u017cycia, wkracza w doros\u0142o\u015b\u0107, a tym samym musi w jaki\u015b spos\u00f3b zbudowa\u0107 swoj\u0105 autonomi\u0119 i niezale\u017cno\u015b\u0107.<\/p>\n\n\n\n
B\u0142\u0119dy pope\u0142niane podczas rozm\u00f3w mog\u0105, bowiem prowadzi\u0107 do licznych konflikt\u00f3w w relacjach rodzic-dziecko. Aby ich unika\u0107 nale\u017cy pami\u0119ta\u0107 o partnerskim stylu komunikowania si\u0119, gdzie mamy zachowan\u0105 r\u00f3wno\u015b\u0107 podmiot\u00f3w rozmowy, czy wag\u0119 potrzeb i zda\u0144 obu stron. W przypadku, gdy nie ma tolerancji w rozmowie a s\u0105 jedynie nakazy, powstaj\u0105 konflikty. Nale\u017cy r\u00f3wnie\u017c pami\u0119ta\u0107, aby w rozmowie nie stosowa\u0107 generalizacji, a wi\u0119c potocznie m\u00f3wi\u0105c uog\u00f3lniania zachowa\u0144 drugiej osoby. Nawet, je\u015bli nasz nastolatek raz zachowa\u0142 si\u0119 \u017ale, unikajmy stwierdze\u0144 \u201eTy to zawsze\u2026.\u201d.<\/p>\n\n\n\n
Opr\u00f3cz informacji jakie otrzymuje od rodzic\u00f3w nastolatek, istotny jest r\u00f3wnie\u017c spos\u00f3b ich przekazywania. Nie tylko wa\u017cna jest tre\u015b\u0107 ale r\u00f3wnie\u017c ton g\u0142osu, jego nat\u0119\u017cenie oraz aspekt wizualny – mowa cia\u0142a: gesty, pozycja cia\u0142a. Komunikacja niewerbalna pozwala powiem pozna\u0107 emocje i uczucia drugiej osoby, a tak\u017ce stosunek jaki \u017cywi ona wzgl\u0119dem nastolatka. Co wi\u0119cej, nale\u017cy pami\u0119ta\u0107, aby jak najwi\u0119cej rozmawia\u0107 z dzieckiem, utrzymywa\u0107 z nim wi\u0119\u017a i nie unika\u0107 trudnych temat\u00f3w. Nastolatek musi czu\u0107, \u017ce ma wsparcie w rodzicach. Na tym etapie \u017cycia poszukuje on swojej to\u017csamo\u015bci, pr\u00f3buje odpowiedzie\u0107 sobie na pytanie kim tak naprawd\u0119 jest. Kszta\u0142towanie jej mo\u017ce odbywa\u0107 si\u0119 na r\u00f3\u017cnych p\u0142aszczyznach: w sobie samym, w swoim stosunku do otoczenia, w stosunku innych do siebie, zw\u0142aszcza rodzic\u00f3w. Jest to proces bardzo trudny, a prawid\u0142owe rozstrzygni\u0119cie jest gwarantem stabilno\u015bci jednostki i prawid\u0142owych relacji z innymi lud\u017ami.<\/p>\n\n\n\n
Rodzice powinni pozwala\u0107 na spotkania z przyjaci\u00f3\u0142mi. Nat\u0142ok zaj\u0119\u0107 szkolnych i pozalekcyjnych, a tak\u017ce prze\u0142adowanie zadaniami domowymi sprawiaj\u0105, \u017ce nastolatki maj\u0105 niewiele czasu na relacje r\u00f3wie\u015bnicze. Zw\u0142aszcza, gdy ich forsuj\u0105 powszechny dzi\u015b styl \u017cycia, czyli stawianie na pierwszym miejscu pracy i tego wszystkiego, co ma zapewni\u0107 sukces w przysz\u0142o\u015bci Has\u0142o: najpierw lekcje, a potem koledzy, nie zawsze b\u0119dzie tym, co dla dziecka najlepsze.<\/p>\n\n\n\n
Autorka: Paulina Kinga Bara\u0144ska, wolontariuszka<\/p>\n\n\n\n
\u017br\u00f3d\u0142a:<\/strong><\/p>\n\n\n\n\n- Mika. S, 1991. Psychologia spo\u0142eczna. Pa\u0144stwowe Wydawnictwo Naukowe. Warszawa<\/li>\n\n\n\n
- Turowski.J, 1999. Socjologia. Ma\u0142e struktury spo\u0142eczne. Lublin<\/li>\n\n\n\n
- Rostowska T. (2001) Konflikt mi\u0119dzypokoleniowy w rodzinie: analiza psychologiczna,<\/em> Wyd. Uniwersytetu \u0141\u00f3dzkiego, \u0141\u00f3d\u017a. S 39<\/li>\n\n\n\n
- Reber A. S., Reber E.S. (2005) S\u0142ownik Psychologii. <\/em>Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa.s.329<\/li>\n\n\n\n
- Mellibruda J. (2003) Ja, ty, my. Psychologiczne mo\u017cliwo\u015bci ulepszania kontakt\u00f3w mi\u0119dzyludzkich<\/em>, Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa.s.229.<\/li>\n\n\n\n
- Dryll E. (1995) Trudno\u015bci wychowawcze : analiza interakcji matka-dziecko w sytuacjach konfliktowych, <\/em>Oficyna Wydawnicza WP UW, Warszawa.<\/li>\n\n\n\n
- Obuchowska I. (1996) Drogi dorastania. Psychologia rozwojowa okresu dorastania dla rodzic\u00f3w i wychowawc\u00f3w, <\/em>WSiP, Warszawa.<\/li>\n\n\n\n
- Cztery b\u0142\u0119dy pope\u0142niane przez rodzic\u00f3w \/ Bernadeta Iwanejko \/\/ Edukacja i Dialog. – 2004, nr 10, s. 8-12<\/li>\n<\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
W wieku nastoletnim, nawet w wieku dojrza\u0142ym niezale\u017cnie od czasu, w jakim \u017cyjemy i medi\u00f3w, jakimi si\u0119 pos\u0142ugujemy w otaczaj\u0105cym nas \u015bwiecie, relacje z r\u00f3wie\u015bnikami s\u0105 bardzo wa\u017cne. To przede …<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":4015,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"spay_email":"","footnotes":""},"categories":[7],"tags":[27,21,28],"wppr_data":{"cwp_meta_box_check":"No"},"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/i2.wp.com\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-content\/uploads\/2024\/07\/Bez-tytulu.png?fit=398%2C251","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack_shortlink":"https:\/\/wp.me\/p7Xz8d-12K","jetpack-related-posts":[],"jetpack_likes_enabled":true,"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4014"}],"collection":[{"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=4014"}],"version-history":[{"count":1,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4014\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":4016,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4014\/revisions\/4016"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/4015"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=4014"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=4014"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/poradnia.zobaczjestem.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=4014"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}